Fonds Verstedelijking Almere

Deze middelen zijn ingezet voor onder meer de programma manager, programmasecretaris, secretariële ondersteuning, communicatie, control en voorbereidende activiteiten voor mogelijk nieuwe sleutelprojecten.

Er wordt ingezet op het benutten van de economische potentie van de stationslocatie, het versnellen van de woningbouwopgave in het gebied (Stationskwartier) en het werken aan de entreefunctie voor de stad. Het gebied wordt getransformeerd naar een plek passend bij de groei in reizigersaantallen en ontwikkeling van de stad. Het station functioneert hierbij als vliegwiel voor de knooppuntontwikkeling en vice versa.

Station

De gemeente Almere, provincie Flevoland, ProRail en NS hebben de handen ineengeslagen om een
stationscomplex te realiseren waar reizigers zich prettig en veilig voelen, hun fiets makkelijk en veilig kunnen parkeren, dat de barrière opheft tussen de noord- en zuidzijde van het centrum en een moderne uitstraling heeft met voorzieningen. Kortom, een stationscomplex en openbare ruimte die bij Almere Centrum horen.

Er is in 2022 in het stationsgebied van Almere intensief gewerkt aan een aantal projecten:

• Verbetering van het station Almere Centrum: een nieuwe en grotere hal, twee moderne fietsenstallingen, heringerichte perrons, verfraaiing van het busstation en renovatie van de perronkap, inclusief het aanbrengen van zonnecellen en zonnepanelen.
• Verbeteringen aan het Spoorbaanpad door de stad, waarvan een gedeelte parallel aan het station loopt en fysiek met het station verbonden is.
• Transformatie van beide Station Offices tot moderne woningcomplexen door ontwikkelaar Kroonenberg Groep.
• Herinrichting en vergroening van het Stationsplein en het Mandelaplein.

Het stationsproject heeft in 2022 verdere vertraging opgelopen. De opgelopen vertragingen als gevolg van de korte voorbereidingstijd, een aantal ontwerpfouten en de coronapandemie bleken voor de aannemer niet meer weg te werken. Materieeltekorten en capaciteitsproblemen in de aannemersmarkt waren substantieel. De aannemer heeft gedurende het gehele uitvoeringstraject veel moeite gehad om een robuuste planning op te stellen en in control te komen.
Het station is in februari 2023 feestelijk geopend.

Stationsomgeving

Het stationsgebied in Almere Centrum is getransformeerd in een aantrekkelijke entree van de stad. Een waar visitekaartje voor onze stad. Op verschillende momenten hebben Almeerders en belanghebbenden gereageerd op de plannen voor de stationsomgeving. De werkzaamheden aan het Stationsplein en Mandelaplein zijn in 2021 gestart. Mede als gevolg van de bovengeschetste ontwikkelingen hebben deze werkzaamheden ook vertraging opgelopen bij aanleg van kabels en leidingen, rioleringswerkzaamheden en door impact van doorwerken van vertragingen in naastgelegen projecten. De openbare ruimte is in 2022 opgeleverd.

De noordoever (Almere Centrum) en de zuidoever van het Weerwater worden beter met elkaar verbonden. Ook de recreatieve en economische potentie van het Weerwater wordt beter benut en betrokken bij de binnenstadsontwikkeling.

Track Rondje Weerwater

Het eerste kwartaal van 2022 stond voornamelijk in het teken van de uitvoering en het afmaken van de verschillende deelprojecten die samen het kleine Rondje Weerwater vormen om de route gereed te hebben voor de start van de Floriade Expo. In het voorjaar zijn ook de beweegvelden geopend bij de entree van de Floriade Expo. Na de Expo is gestart om de route ter hoogte van het voorterrein van de Expo om te zetten naar het gebruik van de track als doorgaande route.

Esplanade

Aan de Esplanade zijn in 2021 drie grote werken gestart: de bouw van het horecapaviljoen, de aanleg van het stadsstrand en de aanleg van de steigers voor de veerverbinding over het Weerwater. Deze drie werken vormden het sluitstuk van het werk aan de Esplanade en werden in maart 2022 in gebruik genomen.

Programmering

In 2022 hebben er nieuwe evenementen plaatsgevonden vanuit het 180 dagen programma (activiteiten ten tijde van de Floriade EXPO). Voorbeelden zijn de pontonboulevard met interactieve geiser Nieuw Flevopeil op het Weerwater, Almere Floats en het lichtkunstfestival ALLUMINOUS. Voorbeelden die zeer geslaagd waren met hoge bezoekersaantallen.
Ook het behoud van elementen vanuit het Kunst- en cultuurprogramma Floriade Expo is onderdeel van de programmering Weerwater. De werken van Will Beckers op Utopia zijn behouden voor de stad, evenals het Dobberend Bos. Dit laatste kunstwerk is verplaatst naar de centrumzijde van het Weerwater.

De binnenstad wordt verder ontwikkeld door het versterken van routing en pleinen/hotspots als verblijfsgebieden, met specifieke aandacht voor de verbinding tussen het Station(skwartier) en het Weerwater door middel van de ‘Groene Loper’.

Groene Loper

De structuurversterking van het centrum richt zich op het verbeteren van de belevingswaarde van het centrum en het versterken van de route door het centrum. Dit vereist een aanpak over de lengte van 800 meter: van station tot aan het Weerwater via een Groene Loper. Vanuit de visie Zeegroen worden er diverse kunstwerken in de openbare ruimte gerealiseerd. In 2021 is het kunstwerk ‘de Zeebank’ geplaatst in het park op de Stadhuispromenade. De opening vond plaats in maart 2022.

Op de Corridor is de vloerschildering vernieuwd en vervangen door kunstwerk ‘Camouflage’ van Kasper Jongejan. Ook is ‘Kunstwerk-Almere’ van Geert Mul op de gevel aan de noordzijde van het station opgeleverd. Een moeizame samenwerking met NS en ProRail. De partijen stonden onder grote druk om aan de realisatie van het station te voldoen (zie ook hoofdstuk station en omgeving). Maar het eindresultaat is betoverend.

Herinrichting Stadhuispromenade

De werkzaamheden van het nieuwe stadspark Stadhuispromenade zijn in 2021 gestart. De oplevering was in maart 2022. Het was een ingewikkeld proces. Ook in dit deel van het centrum was de ondergrondse infrastructuur anders dan op tekening en na verschillende vooronderzoeken. Tijdens het project moesten er een aantal zaken worden opgelost. Ook is het werk gecombineerd met vervanging van het rioleringssysteem. Dit heeft voor vertraging van het project gezorgd, maar ook dit gebied is na oplevering gelijk in gebruik genomen waar het voor bedoeld was. Zowel mens als dier hebben hun weg gevonden en verblijven in het park tussen bibliotheek en het stadhuis.

In 2022 is er ook een modelstudie verricht voor de verlengde Stadhuispromenade. Het doel is om in de komende periode een aantal modellen uit te werken en te visualiseren om de verbinding tussen de Stadhuispromenade en de Wandellaan te verbeteren. De modellen slechten de barrièrewerking van de rotonde en maken nieuwe verbindingen mogelijk voor langzaam verkeer. Het omgaan met hoogteverschillen is belangrijk en een verbinding met de Donjon wordt onderzocht voor een mogelijke nieuwe route. Lola Landscape Architects heeft in december 2022 een schetsmatig voorkeursmodel gepresenteerd. In het eerste kwartaal 2023 worden de voor- en tegens opgesteld om vervolgens het proces van de plantontwikkeling te bepalen.

Communicatie, marketing, en organisatie Almere Centrum

In 2022 was er veel te beleven in Almere Centrum. Niet alleen de Floriadebezoekers merkten dat, ook alle overige bezoekers van het centrum genoten van de programmering in het centrum. Het 180 dagen programma (activiteiten tijdens Floriade EXPO) was gevuld en er viel veel te bleven in het centrum. Daarnaast zijn er in samenwerking met M. twee leegstaande winkelpanden gevuld met immersieve kunst, waaronder een panorama en een doolhof.

Met de Werkagenda Centrum Almere 2040 ontwikkelt het centrum van Almere zich verder tot een duurzaam en kwalitatief hoogwaardig centrumgebied dat uitstekend is verbonden met de regio. De focus ligt op het organiseren en uitwerken van wat nodig is om tussen 2030 en 2040 de ontwikkeling van Centrum Almere met beoogde kwaliteit en vereende kracht verder te brengen. Daarna wordt de inzet, samenwerking en actieprogramma voor de periode 2024 en verder bepaald om dit te realiseren. In 2022 is de aanbesteding voor de ontwikkelvisie afgerond en is de opdracht verleend.
Om ervoor te zorgen dat iedereen altijd over dezelfde informatie kan beschikken, gemakkelijk zijn vragen kan stellen en mee kan denken over de ontwikkelingen in het centrum van Almere, is het informatiecentrum ingericht op Donjon 3-5.
Er is in 2022 een verkenning gedaan naar de ontwikkelstrategie voor Centrum Noord en Zuid. Hierin wordt geschetst wat er nodig is om het gebied tussen 2030 en 2040 te transformeren in overeenstemming met het Perspectief Almere stad met toekomst.
In 2022 is DSP-groep begonnen aan een analyse waarin de externe en interne culturele infrastructuur van Almere in kaart wordt gebracht. Deze analyse brengt de bouwstenen van een culturele strategie voor het centrum in beeld en biedt hierdoor een grondslag voor aanbevelingen en strategieën.
Sinds oktober 2022 werkt adviesbureau Goudappel aan een actueel mobiliteitsplan dat aansluit bij en bijdraagt aan de realisatie van de verstedelijkingsopgave van het centrum.

De provincie Flevoland heeft al in 2012 € 10 miljoen beschikbaar gesteld als cofinanciering aan de Floriade, maar heeft daaraan wel een eigen toetsingskader verbonden. Bij de instelling van het Fonds Verstedelijking Almere is besloten om de uitkering van deze middelen via het FVA te laten lopen.

Circulaire bruggen

Voordat de Floriade opende, zijn de vier bruggen van de Bruggencampus opgeleverd. Omdat er sprake is van unieke bruggen en omdat de betekenis voor de enorme vervangingsopgave in Nederland zeer groot kan zijn, is veel aandacht in de pers en de vakwereld gegenereerd.

Floriade Dialogues

Met de Floriade Dialogues is een internationaal platform en netwerk gecreëerd, waarbij professionals op het gebied van wetenschap, bedrijfsleven en overheid samen kwamen om het centrale thema van de Expo te bespreken: ‘Growing Green Cities’. Het doel van deze dialogen was het stimuleren van positieve effecten op duurzame groene stedelijke ontwikkeling, adequate en veilige voedselproductie en een evenwichtig gebruik van de natuur binnen de grenzen van natuurlijke hulpbronnen.

Floriade Programmering

De provincie heeft samen met Horizon Flevoland en Visit Flevoland een programmering uitgewerkt om de toeristisch-recreatieve en overige Flevolanders zo goed mogelijk bij de Floriade te betrekken. In 2023 wordt op de resultaten van de Business to Business (B2B) programmering voortgebouwd.
In de aanloop naar en tijdens de Floriade moest flexibel worden ingespeeld op ongeplande ontwikkelingen. Zo is een gepland circulair paviljoen niet gerealiseerd, maar kon in plaats daarvan op de Flevo Campus wel een WikiHouse gebouwd worden.
Toen in het vroege voorjaar twee geplande deelnemers aan de Floriade zich terugtrokken, heeft de provincie deze kavels gevuld, door onder meer met Almeerse vrijwilligers een eiwitkavel in te richten waar zes eiwitgewassen werden geteeld en getoond. Op en rond deze kavel zijn 14 evenementen georganiseerd, waaronder de ondertekening van de Green Deal eiwitrijke gewassen door de minister van LNV en 55 andere partijen.
Met twee evenementen zijn jongeren betrokken bij de Sustainable Development Goals. De 30 portretten van Flevolandse ondernemers (filmpjesbibliotheek) worden ook ná de expo nog gebruikt. Food Forum is opgegaan in de Flevo Campus en wordt ook de komende tijd gebruikt om voedselinnovaties aan te jagen. Chef-kok Sharon de Miranda blijft hierbij betrokken. Een enkel project mislukte: de door landschapsarchitecten gemaakte ‘instagrammable’ bloemenperken lagen op een te rustige plek én bleken populair bij grazende nijlganzen.