Eenmalige risico's binnen de algemene dienst

Dit risico is financieel bijgesteld ten opzicht van de vorige kwartaalrapportage. Het restrisico is hoger doordat de kosten in 2022 ten opzichte van de programmabegroting 2023 hoger uitvallen. Inhoudelijk is het risico niet gewijzigd.

Het doorvoeren van de eigen besparingsmaatregelen.  

Voor dit risico hebben we risicoreservering van € 5,7 miljoen eenmalig opgenomen (20%). Hiermee kan dus alleen vertraging in het doorvoeren van de maatregelen worden opgevangen. Deze reservering hadden we bij de Programmabegroting 2023 ook al opgenomen

Voor de inkoop van de lokale en regionale jeugdhulp is budget opgenomen in de begroting. We weten echter nog niet precies hoe de contracten eruit komen te zien en op welke wijze de systemen moeten worden ingericht. We verwachten dat er extra kosten gemaakt zullen moeten worden voor de implementatie van de nieuwe contracten.

Tijdens de inkoop gaan wij zo goed mogelijk in kaart brengen welke acties en maatregelen er allemaal nodig zijn voor de implementatie. Dit is nu nog niet duidelijk

De extra kosten schatten wij in op € 1 miljoen. De kans dat we nog tegen kosten aanlopen die we nu nog niet hebben voorzien is groot. We reserveren daarom € 0,6 miljoen in de risicoreserve (60%).

Tot enkele jaren terug had de Tomin groep een structureel positief financieel resultaat. Hierdoor was er een behoorlijk groot eigen vermogen opgebouwd om tegenvallers te kunnen opvangen. Vanaf 2019 is het financieel resultaat van Tomin negatief. Deze konden worden opgevangen binnen het opgebouwde eigen vermogen. Deze tekorten werden deels veroorzaakt door incidentele factoren zoals corona). Maar de belangrijkste oorzaak is de (landelijke) afbouw van de WSW-doelgroep. Op deze doelgroep maakte Tomin winst. Op de doelgroep nieuw doelgroep beschut werk wordt verlies gemaakt. Er is daarom in 2021– in samenspraak met de deelnemende gemeenten - een nieuw bedrijfsplan vastgesteld. Het doel was om Tomin door te ontwikkelen van een klassiek SW-bedrijf naar een mensontwikkelbedrijf. Hierbij moest de uitstroom bij de Wsw wordt aangevuld worden met mensen uit de nieuwe doelgroepen beschut werk. In de praktijk blijkt de uitstroom uit de WSW echter sneller te gaan dan verwacht, terwijl dit (nog) niet gecompenseerd wordt met extra  instroom van nieuwe doelgroepers. Als gevolg hiervan en door bijkomende exogene factoren als energiekosten, loonkostenstijgingen en hoge inflatie, staan de resultaten verder onder druk en worden er tekorten verwacht. Het eigen vermogen (geconsolideerd) loopt hierdoor naar verwachting terug van € 17,5 miljoen in 2022 naar ongeveer € 5 miljoen in 2027.

In deze voorspelling zitten nog veel onzekerheden. Het gaat bijvoorbeeld om:

• Het realiseren van het bedrijfsplan, waarbij de afname van het aantal Wsw’ers wordt gecompenseerd door instroom van beschut werkers. De vraag is of de snelle uitstroom van Wsw’ers wel kan worden gecompenseerd.
• de Rijkssubsdie van de Wsw is hoger dan de vergoeding voor de beschut werkers.
• als het aantal cliënten afneemt dan ontstaat er ook een probleem op de bedrijfsvoering bij Tomin. Hiervoor moet Tomin dan inhuren of hier ontsaat frictie / leegloop op.

Tomin geeft daarom ook aan dat het niet ondenkbaar is dat er op termijn sprake is van een structureel tekort. Daarnaast zijn de risico’s door Tomin (nog) niet opgenomen in het weerstandsvermogen.

Tomin is een gemeenschappelijke regeling. Dit betekent dat Almere in het bestuur van Tomin zit en hierin een financieel belang en verantwoordelijkheid heeft. Via het bestuur kunnen wij sturen op de bedrijfsvoering en de activiteiten die Tomin verricht. Op deze manier is er ook een bedrijfsplan opgesteld. Nu het bedrijfsplan financieel niet meer haalbaar lijkt, zal moeten besloten welke maatregelen er genomen kunnen worden om het tekort terug te dringen. Het is nog onduidelijk welke maatregelen er genomen (kunnen) worden en wat hiervan het effect is.

Op dit moment is de impact nog niet te kwantificeren. Toch willen we het risico benoemen. Als er op termijn extra geld voor de activiteiten van de Tomingroep nodig is zal dit gaan om een structurele bijdrage. Het eenmalig aanzuiveren van het eigen vermogen heeft namelijk geen effect op een negatief bedrijfsresultaat.